Wygląda na to, że decyzję w sprawie usunięcia lub nie z cokołu lęborskiego czołgu IS-2 podejmie a właściwie podjęło już Ministerstwo Obrony Narodowej. Sprawdziły się tym samym słowa radnego miejskiego z Prawa i Sprawiedliwości Łukasza Kuriaty, który kilka tygodni temu przekonywał, że o losie czołgu zadecyduje wojsko.
Sowiecki czołg ciężki IS-2 został postawiony w 1968 roku w Parku Chrobrego na cześć braterstwa żołnierzom polskim i radzieckim poległym w walce z faszyzmem w 25. rocznicę Ludowego Wojska Polskiego.
Po roku 1989 pojawiło się kilka inicjatyw usunięcia czołgu z przestrzeni publicznej. Realizacji ma szansę ta ostatnia radnego Łukasza Kuriaty. Przedstawił on wczoraj najnowszą korespondencję z Dyrektorem Departamentu Edukacji, Kultury i Dziedzictwa Ministerstwa Obrony Narodowej dr hab. Pawłem Hutem. Dotyczy ona przekazania czołgu do warszawskiego Muzeum Wojska Polskiego. Te zainteresowane jest zabytkową maszyną będącą na stanie Jednostki Wojskowej nr 1889 w Lęborku co oznacza, że czołg jest wojska i to ono decyduje co dalej z nim zrobi. Jedyną nadzieją dla zwolenników pozostania sowieckiego czołgu w Lęborku jest opinia dowódcy jednostki, który wskazał, że „czołg na stałe wpisał się w krajobraz miasta i wielu mieszkańców utożsamia się z jego obecnością”. Osoby decydujące o zabraniu czołgu muszą więc liczyć się ze społecznym sprzeciwem.
W załączeniu treść pisma skierowanego do radnego Łukasza Kuriaty
Ministerstwo Obrony Narodowej
Departament Edukacji, Kultury i Dziedzictwa
Warszawa 5 lip. 2022
Znak Sprawy MON.DEKID-WN.4813.103.2022
Dotyczy: wniosku o usunięcie z przestrzeni publicznej miasta Lęborka czołgu ciężkiego IS-2m i przekazanie go do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie ( pismo wchodz. nr 4515/DEKiD)
Szanowny Panie,
w odpowiedzi na wniosek skierowany do Ministerstwa Obrony Narodowej o usunięcie z przestrzeni publicznej miasta Lęborka czołgu ciężkiego IS-2m, znajdującego się na terenie Parku Bolesława Chrobrego przy ul. Gdańskiej, przede wszystkim dziękuję Panu za podejmowanie działań mających na celu realizację przepisów wynikających z ustawy z dnia 22 czerwca 2017 r. o zmianie ustawy o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Jednocześnie uprzejmie informuję, że resort obrony narodowej z uwagą zapoznał się z Pańskim pismem i poddał analizie zawarte w nim propozycje.
Wychodząc naprzeciw Pańskim oczekiwaniom, Departament Edukacji, Kultury i Dziedzictwa Ministerstwa Obrony Narodowej wystąpił do dyrektora Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie o przedstawienie stanowiska w przedmiotowej sprawie. Ponieważ właścicielem czołgu jest Jednostka Wojskowa Nr 1889, Departament zwrócił się także do dowódcy batalionu zmechanizowanego w Lęborku o wskazanie gestora oraz centralnego organu logistycznego tego historycznego sprzętu z okresu II wojny światowej, który był na wyposażeniu 4. Pomorskiego Pułku Czołgów Ciężkich ludowego Wojska Polskiego.
Z uzyskanych informacji wynika, że dyrektor Muzeum wyraża zainteresowanie pozyskaniem czołgu ciężkiego IS-2m i włączeniem go do muzealnej kolekcji broni pancernej, z docelowym przejęciem przez Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej- oddziału Muzeum Wojska Polskiego przy ul. Powisińskiej w Warszawie. Natomiast dowódca batalionu zmechanizowanego w Lęborku potwierdził, że przedmiotowy czołg znajduje się na ewidencji Jednostki Wojskowej Nr 1889, której organem logistycznym jest 6 Wojskowy Oddział Gospodarczy w Ustce. Jednoczenie dowódca jednostki wskazał, że ,,czołg na stałe wpisał się w krajobraz miasta i wielu mieszkańców utożsamia się z jego obecnością”.
W związku z powyższym, Departament wystąpił do Sekretarza Stanu w MON Pana Wojciecha Skurkiewicza, który zaakceptował rekomendowane wyrażenie zgody na przekazanie przywołanego czołgu IS-2m do Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Przyjęcie takiego rozwiązania pozwoli na objęcie zabytkowego czołgu IS-2m niezbędną ochroną. Będzie on cennym uzupełnieniem kolekcji muzealnej jako jeden z nielicznych zachowanych w Polsce egzemplarzy tego typu pojazdów pancernych z okresu II wojny światowej. Przede wszystkim jednak umożliwi poddanie obiektu niezbędnym pracom remontowo-konserwatorskim przywracając jego sprawność techniczną
Z poważaniem
Dyrektor Departamentu Edukacji, Kultury i Dziedzictwa dr hab. Paweł HUT
