Doroczne uroczystości związane z upamiętnieniem kawaleryjskiego boju z 1 września 1939 r., stoczonego przez 18. Pułk Ułanów Pomorskich pod Krojantami koło Chojnic, odbędą się 2 września 2012 r. Patriotyczne przedsięwzięcie to dwie części – uroczystość patriotyczno-religijna i widowisko historyczno-militarne z udziałem ponad 140 współczesnych kawalerzystów oraz ponad 150 pieszych rekonstruktorów.
Tradycyjnie już, w pierwszą niedzielę września, w tym roku to 2 września, miłośnicy polskich tradycji kawaleryjskich, zarówno jeźdźcy, jak i zwolennicy tradycji Wojska Polskiego, spotkają się podczas uroczystości patriotycznych pod pomnikiem 18. Pułku Ułanów Pomorskich oraz widowiska „Szarża pod Krojantami 2012”, w czasie którego będzie można podziwiać szarżę polskiej kawalerii na nieprzyjaciela.
Pod Krojantami, w pierwszym dniu wojny, poległ płk Kazimierz Mastalerz, pierwszy zabity podczas wojny dowódca pułku. Szarża kawaleryjska 18. Pułku Ułanów Pomorskich z Grudziądza pod Krojantami koło Chojnic miała miejsce 1 września 1939 r. Polscy ułani stanęli do walki przeciwko niemieckim samochodom pancernym, granatnikom oraz broni maszynowej. Straty po stronie polskiej to ok. 25 zabitych i 50 rannych z ponad 200 szarżujących.
Na polach pod Krojantami od 2001 r. w każdą pierwszą niedzielę września organizowane są inscenizacje szarży kawaleryjskiej z 1 września 1939 r. Połączone są z imprezami towarzyszącymi, jak: uroczysta msza św., składanie kwiatów pod pomnikiem przy drodze Chojnice – Czersk, biegiem ułańskim, koncertem orkiestry wojskowej, występami zespołów artystycznych itp. Odbywa się także konferencja naukowa dotycząca różnych wydarzeń z kampanii wrześniowej.
W czasie pokazów będzie można oglądać popisy ponad 140 współczesnych kawalerzystów oraz ponad 150 pieszych rekonstruktorów, wraz z towarzyszącym im wyposażeniem i sprzętem wojskowym. Wśród atrakcji widowiska zaplanowano efektowny udział środków pirotechnicznych w czasie inscenizacji walk żołnierzy Wojska Polskiego w 1939 r. Miłośnicy kawalerii kolejny raz zobaczą, wzbudzające duże emocje i wrażenie, Kadryl Kawaleryjski, połączony z musztrą wzmocnionego 120-konnego szwadronu kawalerii, który w ramach pokazu przedstawi regulaminową szarżę wykonaną przez współczesnych jeźdźców.
Patriotyczne przedsięwzięcie, upamiętniające szarżę 18 Pułku Ułanów Pomorskich pod Krojantami, składać się będzie z dwóch części:
- uroczystości patriotyczno-religijnych
- widowiska historyczno-militarnego
Uroczystości patriotyczno-religijne rozpoczną się o godz. 10.30 przed pomnikiem 18. Pułku Ułanów Pomorskich, przy drodze Chojnice – Tczew, wprowadzeniem warty honorowej i pocztów sztandarowych, powitaniem gości i składaniem raportów przez kluby jeździeckie. Po tym nastąpi złożenie wieńców, apel poległych i polowa msza święta.
Widowisko historyczno-militarne – zaprezentuje jedyną w Polsce, autentyczną szarżę współczesnych kawalerzystów na pododdział hitlerowskiego Wehrmachtu. Odbędzie się już XVI Bieg Ułański w postaci gonitwy – wyścigów konnych, a także popisy kawaleryjskie, pokaz zaprzęgów konnych i bryczek. Kulminacyjnym punktem widowiska, ok. godz. 16.00, będzie odtworzenie szarży 18. Pułku Ułanów Pomorskich z 1 września 1939 r., dowodzonego przez pułkownika Mastalerza.
